Suggesties
Het idee om de samenleving zelf suggesties te laten doen voor een betere rechtspraak, begon bij een concrete rechtsvraag van enkele burgers. ‘Moeten alle scholieren hun examen overdoen, als maar een klein groepje fraude heeft gepleegd?’, vraagt één van hen zich af in het filmpje dat de inzending van het onderzoeksidee promoot. “We konden deze geluiden via een grote enquête vertalen in klachten of zorgen over de rechtspraak, maar dat is al vaker gedaan”, vertelt onderzoeksleider Hertogh. “Liever wilden we burgers een actieve rol geven, door ze uitnodigen om zelf met oplossingen te komen.”
Best practices
Die inspraak kan gegeven worden via een speciale App, die voor het onderzoek ontwikkeld gaat worden. “Het moet een App worden die iedereen kan gebruiken”, vertelt Hertogh. “Een student, een betrokken huisvrouw, een twitterende rechter, en alles daar tussenin. Als iemand een geweldige infobalie ziet in een ziekenhuis, moet hij dat direct als goed voorbeeld voor de rechtspraak kunnen doorgeven.” De tips en suggesties die via de App gedaan worden komen terecht op een interactieve site die dagelijks beheerd wordt. “Het doel is dat de deur bij de rechtspraak open gaat voor deze best practices.”
Crowdsourcing
Steeds meer organisaties en bedrijven betrekken grote groepen mensen via internet bij beleid en innovatie door crowdsourcing. Een recent voorbeeld dat Hertogh aanspreekt, is de digitale inspraak die de ANWB voor haar leden organiseerde bij het zoeken naar oorzaken voor het grote aantal ongelukken op een nieuw stuk snelweg. “Dat leverde hele aardige ideeën op, bijvoorbeeld voor verlichting op specifieke plaatsen. Allemaal vanuit het idee: ‘U rijdt daar elke dag’.” Dat zou voor de rechtspraak ook kunnen werken, denkt Hertogh. “Veel burgers voelen zich betrokken bij de rechtspraak. Zij kunnen dingen bedenken waar deskundigen allang niet meer op komen.”
Stemmen
Eerst moet het onderzoeksplan van RUG-hoogleraar Hertogh en zijn team twee concurrenten aftroeven in het aantal stemmen. Het publiek kan digitaal stemmen op één van de inzendingen tot en met 30 september. Naast de vernieuwende rechtspraak-App bestaat de inzending van Hertogh uit een gedegen wetenschappelijk onderzoek naar de verhouding tussen rechtspraak en maatschappij. Die algemene inzichten worden gekoppeld aan de specifieke inbreng van burgers via de App. “Het zou mooi zijn als we de kans krijgen om deze bestaande en nieuwe aanpak met elkaar te combineren”, aldus Hertogh. “Ook voor de rechtspraak.” Hij roept iedereen op te gaan stemmen.
