Vereenvoudiging
Digitalisering speelt bij de plannen een belangrijke rol, maar minstens zo belangrijk is de vereenvoudiging van de procedures binnen het burgerlijk (civiel) en bestuursrecht. In deze rechtsgebieden, die bijvoorbeeld gaan over burenruzies, ontslagprocedures en geschillen met de gemeente, bestaan nu veel verschillende en omslachtige procedures. Die worden vervangen door nieuwe, eenvoudige en in veel opzichten snellere procedures.
Basisprocedure
Het civiele proces wordt eenvoudiger door de invoering van een basisprocedure die bestaat uit één schriftelijke ronde, één mondelinge behandeling bij de rechter en daarna een uitspraak. De kern is een mondelinge behandeling, al vrij snel na de start van de basisprocedure. Hierdoor heeft de rechter vroeg contact met partijen en heeft hij meer regie, waardoor hij maatwerk kan leveren. Partijen horen snel wat de termijnen zijn om verweer te voeren. Dat zorgt voor kortere doorlooptijden en een overzichtelijker en meer voorspelbare rechtsgang. In het merendeel van de gevallen volgt binnen zes weken na de mondelinge behandeling een uitspraak. Ook in het bestuursrecht (zaken waarbij overheidsinstanties betrokken zijn) worden procedures vereenvoudigd.
‘Mijn Zaak’
Digitaal procederen bij de civiele rechter en bestuursrechter wordt voor professionele partijen (ondernemers, advocaten, verzekeraars, deurwaarders) in de toekomst verplicht. Maar burgers die zonder advocaat naar de rechter stappen, mogen ook papieren stukken indienen. Dit voorkomt problemen als zij niet over de juiste middelen of vaardigheden beschikken. Voor alle partijen wordt het straks mogelijk om via ‘Mijn Zaak’ de voortgang van gerechtelijke procedures op de computer te volgen.
Stapsgewijs
De vernieuwing en modernisering van rechtspraak wordt vanaf 2015 stapsgewijs doorgevoerd. In rechtszaken gaat het om zeer vertrouwelijke informatie die niet in verkeerde handen mag vallen. De Rechtspraak is zich hier zeer van bewust. Pas als het digitale systeem voldoet aan alle veiligheidseisen, zal het worden ingevoerd. Voordat het zover is, wordt het systeem uitvoerig getest en geleidelijk ingevoerd.
Verantwoordelijkheden
De minister van Veiligheid en Justitie is verantwoordelijk voor de benodigde wetswijzigingen die het vernieuwingsprogramma mogelijk maken, de Rechtspraak richt zich op procesinnovatie en digitalisering van procedures en werkprocessen.
