1. Langstlevende het huis uit?
Peter en Marijke zijn getrouwd en wonen in hun huisje in Frankrijk. Als hij overlijdt, komt de woning volgens Frans erfrecht in handen van de kinderen en van zijn vrouw. De kinderen mogen in Frankrijk hun kindsdeel direct opeisen, wat ertoe kan leiden dat weduwe Marijke het huis uit moet. De Nederlandse gewoonte de langstlevende per testament het gebruik van de woning te geven, bestaat niet in Frankrijk. Het kan zelfs gebeuren dat de Franse rechter het Nederlandse testament aan de kant schuift. Na de invoering van de nieuwe Europese Erfrechtverordening in augustus 2015 is ook in Frankrijk het testament van het echtpaar geldig volgens Nederlands erfrecht. Wel kan het raadzaam zijn dit testament in Frankrijk nogmaals vast te leggen bij een Franse notaris.
2. Stiefkind heeft het nakijken
In Nederland hebben uw kind en uw stiefkind bij een erfenis fiscaal gelijke rechten, mits u dat geregeld heeft in een ‘gelijkschakelingstestament’. Alle kinderen betalen in Nederland dan een gematigd tarief aan erfbelasting.
De Franse fiscus beschouwt het stiefkind echter niet als een verwant, maar als een vreemde. Die krijgt bij het erven van het tweede huisje in Frankrijk dus een aanslag erfbelasting met een tarief van 60 procent op zijn bord. Hier valt weinig aan te doen. Een oplossing is soms: schenken tijdens het leven.
3. Samenlevingscontract geldt niet in Frankrijk
Een samenwonend paar stelt in Nederland een privaat samenlevingscontract op, waarin zij de verdeling van de boedel vastleggen. Dit levert bij overlijden een Nederlandse belastingvrijstelling van ongeveer 600.000 euro op voor de langstlevende. De Franse belastingwet erkent zo’n contract niet. De partner geldt als vreemde. Het gevolg is: geen vrijstelling, maar wel een aanslag tegen het maximale tarief van 60 procent. Soms is een traditioneel huwelijk de enige oplossing.
4. Dubbele erfrechtbelasting
Stel: u bent als Nederlander naar België geëmigreerd. U woont daar nog maar vijf jaar. Bij overlijden erft uw zoon, die zelf in Spanje woont, uw tweede huisje in Frankrijk. De Nederlandse fiscus slaat toe omdat u nog geen tien jaar uit Nederland weg bent. Frankrijk slaat toe omdat het huisje daar staat. Spanje slaat toe omdat de zoon daar woont. Ten slotte stuurt ook de Belgische fiscus een erfaanslag omdat de overledene in België woonde. Nederland heeft alleen met Frankrijk een verdrag om zulke dubbele belastingen te voorkomen. Het is raadzaam een deskundige in buitenlandse erfbelastingen te raadplegen voordat u een huisje over de grens koopt.
Huis in Spanje en kinderen?
Hebt u samen kinderen, regel dan uw Spaanse nalatenschap volgens het Nederlands erfrecht. Zonder testament erven uw kinderen in Spanje direct hun kindsdeel. De langstlevende erft slechts eenderde van het vruchtgebruik van de woning.
