Ieder jaar gaat de Belastingdienst meteen na Prinsjesdag aan de slag met de voorbereidingen voor de uitvoering van het nieuwe Belastingplan. De meeste wijzigingen gaan namelijk per 1 januari in.
Voor de massale processen Inkomensheffing en Loonheffing moet de Belastingdienst in november al producten hebben afgerond. Dat is nodig om tijdig 5 miljoen voorlopige aanslagen Inkomensheffingen te kunnen verzenden. En ook om externe softwareontwikkelaars voldoende tijd te geven om salarisbureaus van werkgevers en uitkeringsinstanties van programma’s te voorzien om lonen en uitkeringen vanaf 1 januari correct te kunnen uitbetalen.
Ontwikkeling Belastingplan
Voorafgaand aan de uitvoering is de Belastingdienst ook al betrokken bij de ontwikkeling van het Belastingplan. Wanneer het kabinet en de Tweede Kamer de beleidsvoornemens voor het nieuwe jaar hebben uitgewerkt, toetst de Belastingdienst het plan op uitvoerbaarheid. Deze zogenaamde uitvoeringstoets geeft antwoord op belangrijke vragen. Is het haalbaar? Wat vraagt het om in te voeren? Wat betekent het voor burgers en bedrijven?
Het doel van de uitvoeringstoets is alle consequenties van de maatregelen zo goed mogelijk in beeld te brengen. De resultaten van de uitvoeringstoetsen worden voorgelegd aan het Kabinet en gaan mee naar het parlement. De laatste beoordeling door de Eerste Kamer is medio december. Zie Infographic proces Belastingplan.
Het doel van de uitvoeringstoets is alle consequenties van de maatregelen zo goed mogelijk in beeld te brengen. De resultaten van de uitvoeringstoetsen worden voorgelegd aan het Kabinet en gaan mee naar het parlement. De laatste beoordeling door de Eerste Kamer is medio december. Zie Infographic proces Belastingplan.
Voorbereidingen uitvoering Belastingplan
In het laatste kwartaal van het jaar past de Belastingdienst de automatiseringsprogramma’s en informatiepagina’s van alle belastingsoorten aan. Voor kleinere processen en wijzigingen kan gewacht worden op definitieve politieke besluitvorming en goedkeuring van Tweede en Eerste Kamer. Maar voor de Inkomensheffing en Loonheffing kan dat niet.
Werkzaamheden Inkomensheffing
Om circa 5 miljoen voorlopige aanslagen Inkomensheffing tijdig te kunnen versturen moet de Belastingdienst meteen aan de slag. Het aanslagbelastingensysteem moet gevuld worden met de nieuwe rekenregels. Na de testfase worden deze aanslagen klaargezet in dat systeem. Omdat het aanslagbelastingensysteem verouderd is en – door de vele regels – zeer complex, kan de Belastingdienst die massa niet in 1 keer verwerken. In de weken voor Kerst gaan eerst in fases die aanslagen de deur uit, waaruit een maandelijkse teruggaaf voortvloeit. Zodat uitbetaling ook meteen in januari kan beginnen. Meteen na Nieuwjaar volgen – eveneens gespreid – de aanslagen voor burgers die moeten betalen.
De Belastingdienst zou wel kunnen wachten met het aanpassen van het aanslagenbelastingensysteem tot er half december definitieve politieke besluitvorming is, maar dan schuiven de voorlopige aanslagen door naar maart. Burgers vragen veelal een voorlopige aanslag om een teruggaaf te kunnen krijgen zodat zij hun hypotheekrente kunnen betalen. Als zij de eerste 2 maanden nog geen teruggaaf krijgen, moeten ze dat bedrag dus zelf voorschieten. Bovendien komt de Belastingdienst zelf dan in de knoei met het nieuwe aangifteprogramma in datzelfde aanslagbelastingensysteem. Dat moet op 1 maart volledig getest klaar staan.
Werkzaamheden Loonheffing
Om te zorgen dat vanaf 1 januari de juiste lonen en uitkeringen uitbetaald kunnen worden, moeten in november nieuwe loonbelastingtabellen opgeleverd worden aan zo’n 120 externe softwareontwikkelaars. De afspraak is dat de Belastingdienst dat vóór 1 december doet. Die softwareontwikkelaars voorzien op hun beurt vóór 1 januari (salarisbureaus van) alle werkgevers en uitkeringsinstanties van nieuwe software voor hun loonadministratie.
Een late wijziging in de Loonheffing betekent dat er vanaf januari onjuiste lonen en uitkeringen uitbetaald worden. Als de situatie dat vereist kan de Belastingdienst zorgen voor nieuwe loonbelastingtabellen. Die moeten dan opnieuw naar de externe softwareontwikkelaars zodat die hun programma’s kunnen aanpassen. De salarisbureaus gebruiken die programma’s vervolgens vanaf 1 april. Daarmee herstellen ze met terugwerkende kracht de onjuiste lonen en uitkeringen van het eerste kwartaal.
Effect (late) wijzigingen
Late wijzigingen in het Belastingplan kan de Belastingdienst herstellen bij een volgende voorlopige aanslag Inkomensheffing. Vraagt de burger niet om aanpassing van de voorlopige aanslag, dan vindt herstel plaats bij de behandeling van de aangifte Inkomensheffing een jaar later. De Belastingdienst kan niet alle 5 miljoen aanslagen centraal aanpassen en opnieuw verzenden. Daarvoor ontbreken tijd, mensen en middelen. Wel herstelt de Belastingdienst intussen het automatiseringsprogramma, zodat nieuwe voorlopige aanslagen meteen correct worden opgelegd. Burgers kunnen wel – op eigen initiatief – hun eerdere voorlopige aanslag laten herstellen.
Als de situatie dat vereist, kan de Belastingdienst dus ook nieuwe loonbelastingtabellen met reparerende kracht maken.
Late wijzigingen leiden tot ongemak bij belastingplichtigen en (salarisbureaus van) werkgevers. Bovendien zorgt het voor extra werk voor burgers en softwareontwikkelaars. Iets wat de Belastingdienst liever voorkomt. En als dat niet kan, zo veel mogelijk verzacht.
Communicatie over Belastingplan
Behalve aanpassingen in de automatisering past de Belastingdienst in het laatste kwartaal onder meer ook webpagina’s aan en informeert externe samenwerkingspartijen over het Belastingplan. Zo worden tijdens de Intermediairdagen in november en december de fiscaal dienstverleners geïnformeerd.
Ook ouderenbonden en vakbonden krijgen de noodzakelijke informatie en middelen om burgers optimaal te kunnen helpen.
