Nut van de erfbelasting
In het publieke debat zijn er doorgaans twee kampen bij de discussie over de rechtvaardigheid van de erfbelasting. Partijen die de erfbelasting willen afschaffen, stellen dat over het vermogen van de overledene al inkomstenbelasting en vermogensbelasting is betaald. De erfbelasting zou dus een vorm van ‘dubbele’ belasting zijn – dat wil zeggen: op het geld van de overledene.
Aan de andere kant zijn er twee type voorstanders van de erfbelasting. Aan de linkerkant van het politieke spectrum stelt de Franse econoom Thomas Piketty dat erfenissen een grote bron van vermogensongelijkheid zijn. In landen met een lage economische groei waar oud geld wordt doorgeschoven van generatie op generatie, zorgen erfenissen voor een toenemende kloof tussen rijk en arm, stelt Piketty.
Tegelijk is er ook een klassiek-liberaal argument vóór de erfbelasting: wie (veel) geld erft, heeft geen prikkel om te ondernemen of te werken. Dat is slecht voor het stimuleren van economische groei en innovatie. Anders gezegd: als de overheid erfenissen afroomt, moeten er in elke generatie nieuwe self-made miljonairs en miljardairs opstaan.
Business Insider ploos de partijprogramma’s na van partijen die nu vertegenwoordigd zijn in de Tweede Kamer. Hieronder een overzicht van de standpunten over de erfbelasting.
SP GL PvdD PvdA DENK D66 CDA CU 50Plus VVD SGP VNL PVV
Erfbelasting afschaffen ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✓ ✖ ✖ ✓ ✖
Erfbelasting hervormen ✖ ✓ ✖ ✖ ✖ ✓ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖
Erfbelasting afschaffen ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✓ ✖ ✖ ✓ ✖
Erfbelasting hervormen ✖ ✓ ✖ ✖ ✖ ✓ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖
Erfbelasting afschaffen
Van de partijen die momenteel in de Tweede Kamer zitten noemen alleen 50Plus en VNL expliciet de afschaffing van de erfbelasting als partijstandpunt in het verkiezingsprogramma.
Hervormen
GroenLinks is de enige partij die een paragraaf wijdt aan de hervorming van de erfbelasting. Die moet minder sterk gekoppeld aan familieverhoudingen. “Je moet net zo makkelijk kunnen schenken aan een vriend als aan je echtgenoot. De vrijstelling van erfbelasting voor woning aan de partner wordt uitgebreid. Erfenissen van grote vermogens worden zwaarder belast.”
D66 noemt de erfbelasting niet in het verkiezingsprogramma, maar pleitte in 2015 wel voor een lagere erfbelasting op vermogens van alleenstaanden.
