Tijdens de verkiezingscampagne was verlaging van het eigen risico juist een veelbesproken onderwerp. De kosten van de zorg zijn voor een groeiende groep Nederlanders een probleem. Van de vier formatiepartijen wilden CDA en ChristenUnie het eigen risico verlagen. Maar dat kost te veel geld, blijkt nu tijdens de onderhandelingen. Zelfs het eigen risico op het huidige niveau houden, vinden de partijen een onmogelijke opgave.Hoeveel het verplichte eigen risico voor de burger de komende vier jaar precies stijgt, staat nog niet vast. Volgens het Centraal Planbureau zou het eigen risico 100 euro hoger liggen in 2021 als het nieuwe kabinet niets doet. De formerende partijen gaan ervan uit dat die stijging kan worden gedempt door afspraken met de zorgwereld over kostenbesparingen. Maar meer dan dat zit er niet in.
Definitieve premie staat nog niet vast
In 2018 loopt het verplichte eigen risico vanzelf al op naar 400 euro op jaarbasis doordat de kosten van loonstijgingen in de markt worden doorberekend naar iedere burger. De definitieve zorgpremie voor volgend jaar staat nog niet vast en wordt uiteindelijk bepaald door de verzekeraars, maar de premie zal volgens een schatting van het kabinet in 2018 stijgen met zo'n 6 euro per maand (72 euro per jaar) en uitkomen op ongeveer 1362 euro op jaarbasis.
Overigens stijgt de zorgtoeslag - een tegemoetkoming voor lagere inkomens - automatisch met 65 euro mee op jaarbasis. Daarbovenop komt een toename van de zorgtoeslag met nogmaals 65 euro; een maatregel van het demissionaire kabinet-Rutte II om de koopkracht van de minima in 2018 op peil te houden.
Hoofdpijndossier
De zorgkosten blijken een flink hoofdpijndossier bij de formatie. Terwijl de kosten toch al stijgen door de vergrijzing en nieuwe medische ontwikkelingen waardoor meer ziektes behandeld kunnen worden, is het nieuwe kabinet ook gebonden aan de eerder door de gehele Tweede Kamer uitgesproken wens dat er geld moet worden uitgetrokken voor extra personeel in verpleeghuizen. Die belofte loopt op tot 2,1 miljard euro.
De zorgkosten blijken een flink hoofdpijndossier bij de formatie. Terwijl de kosten toch al stijgen door de vergrijzing en nieuwe medische ontwikkelingen waardoor meer ziektes behandeld kunnen worden, is het nieuwe kabinet ook gebonden aan de eerder door de gehele Tweede Kamer uitgesproken wens dat er geld moet worden uitgetrokken voor extra personeel in verpleeghuizen. Die belofte loopt op tot 2,1 miljard euro.
Daardoor is er niet veel financiële ruimte meer om andere verkiezingsbeloften in te willigen, is inmiddels duidelijk. Het CDA stelde in haar verkiezingsprogramma nog dat er een forse verlaging moest komen van het eigen risico met 105 euro, omdat vooral chronisch zieken, mensen met een beperking en ouderen nu veel geld kwijt zijn bovenop hun maandelijkse zorgpremie. De ChristenUnie wilde een verlaging van 100 euro. Maar die plannen kosten minstens 1,1 miljard euro, berekende het Centraal Planbureau eerder. En dat geld heeft het nieuwe kabinet niet.
Het verplichte eigen risico is van 150 euro in 2008 gestegen naar 385 euro nu. Vorig jaar heeft zeker 10 procent van de Nederlanders zorg gemeden of een behandeling uitgesteld omdat zij het geld voor het eigen risico niet wilden of konden missen. Dat blijkt uit onderzoek van TNS Nipo in opdracht van zorgverzekeraar VGZ. Dat was een lichte stijging ten opzichte van een jaar eerder.
Onaanvaardbaar
Patiëntenfederatie Nederland, een koepel van patiëntenorganisaties, vindt de maatregel onaanvaardbaar. ,,Mensen kunnen de zorgkosten vaak nu al niet meer ophoesten. Nu het eigen risico verhogen en tevens de zorgverzekering laten stijgen leidt tot mijden van zorg'', stelt de organisatie.
De belangenbehartiger roept de Tweede Kamer op 'dit onzalige plan' bij de begroting van tafel te halen en 'liefst nog eerder.' De federatie wijst erop dat veel politieke partijen hebben aangegeven dat het eigen risico juist omlaag moet.
